وظیفه کارکنان حراست چیست : پاسداری از دستاوردهای نظام و تثیبت فرهنگ نظارت و قانون مندی یا حراست شخصی از مدیران کل و رؤسای ادارات بهعنوان چماق و ضربهگیر...؟
آنچه در رابطه با مدیران لایق و توانمند و از طرفی مدیران نالایق و ضعیف برخورد و ارتباط داشتهایم و بهکرات ذکر خیر آنان را دیده و شنیدهایم که به مدیران آنفولانزا گرفته تعبیر میکنم این مدیران مجموعهای هستند که بدون داشتن صلاحیت شغلی و مدیریتی و تجربههای عملی مدیریت تنها بر مبنای رابطه، تزویر، تهدید و متأسفانه فراگیر شدن سیستم باند گرا و فشارهای سیاسی توسط افراد و مسئولین بانفوذ، روی کار میآیند لذا چنین مدیران در طی مدت تصدی خود از مدیریت قانونمند و انسان گرایانه دور خواهند بود/ در اکثر این موارد حراستهای ضعیف به چماق دست برخی مدیران ناشایست تبدیل میشوند و یا اینکه برای مدیران بهصورت ضربهگیر عمل میکنند که درهر صورت تضعیف حراست در چنین شرایطی دوچندان و طبیعی و اجتنابناپذیر است/ اینجاست که پرداختن به وظیفه ذاتی حراستها میتواند جلو خیلی از تکرویها و خارج شدن سازمان از ریل خود گرفته شود و از طرفی خطرناکتر اینکه بهعنوان سپر و ضربهگیر مدیران نالایق وارد عمل شوند و در مقابل منتقدان جبههگیری نمایند و فضای سازمانی را به محیطی امنیتی و مخوف تبدیل نمایند و با احضار مخالفان و منتقدان محیط امنی را برای مدیران زیادهخواه و نالایق مهیا سازند/ پیامبر گرامی اسلام لعنت کردند به کسانی که منکر را میبینند و بیتفاوت هستند ولی متأسفانه بعضی از حراستهای دستگاههای اداری خلاف انضباط و ضوابط اداری با منکرات و ضعف مدیران برخورد نمیکنند...
به شما مسئولان دولت که بخشهای گوناگون در اختیارتان است، میگویم از انتقاد نه بترسید، نه خشمگین و ناامید شوید. این طور هم نباشد که اگر روزنامه یا شخصی به بخشی از بخشهای دولت یا به کاری که دولت پدید می آورد، انتقاد می کند، مسئولان آن بخش یا مسئولان دولتی سراسیمه شوند. (مقام معظم رهبری،04/ 06/ 81)
فلسفه وجودی حراستها در ادارات حفظ و حراست نسبت به آرمانهای انقلاب اسلامی و صیانت از ارزشهای انقلابی و اسلامی و بهطورکلی دستاوردهای نظام است و وظایف اخص را میتوان ایجاد فضای سالم و امن کاری، پیشگیری از تخلفات و صیانت از حیثیت و جایگاه کارکنان سازمان، اهتمام و بهکارگیری ارشاد در مسائل مبتلابه، تحقق اصل پیشگیری، ارتقای سطح آگاهی و دانش کارکنان در حوزه مباحث خاص تهدیدات و آسیبها در سطح مسائل کلان همچنین عمل به احکام و موازین دین مبین اسلام، رعایت قوانین و مقررات و ترویج فرهنگ مسئولیتپذیری، قانونگرایی و تعمیم آن در سازمان، رعایت اصل احترام و تکریم اربابرجوع در راستای تحقق اهداف سازمانی و تلاش مجدانه در شناسایی و پیشگیری از آسیبهای سازمان از دیگر اهداف ایجاد دفاتر حراست است.
اما آنچه در رابطه با مدیران لایق و توانمند و از طرفی مدیران نالایق و ضعیف برخورد و ارتباط داشتهایم و بهکرات ذکر خیر آنان را دیده و شنیدهایم که به مدیران آنفولانزا گرفته تعبیر میکنم این مدیران مجموعهای هستند که بدون داشتن صلاحیت شغلی و مدیریتی و تجربههای عملی مدیریت تنها بر مبنای رابطه، تزویر، تهدید و متأسفانه فراگیر شدن سیستم باند گرا و فشارهای سیاسی توسط افراد و مسئولین بانفوذ، روی کار میآیند لذا چنین مدیران در طی مدت تصدی خود از مدیریت قانونمند و انسان گرایانه دور خواهند بود.
مدیران نالایق گاها حوصله کنار آمدن و یا ترمیم و تعمیر نیروی انسانی خود را نداشته و تنها به تعویض و اخراج نیروها معتقد هستند و به عوامل زیرمجموعه خود به دید سود و زیان مینگرند و اگر احساس کنند نیرویی به دلایل آشنایی و معتقد بودن به معیارهای اداری و اخلاقی مقاومت میکند زود از صفحه شطرنج حوزه تحت نفوذ خود حذف نموده و بi جای ترویج ملاکهای اخلاقی و مدیریتی معیارهای غیراخلاقی سودجویانه را لحاظ میکنند.
در اکثر این موارد حراستهای ضعیف به چماق دست برخی مدیران ناشایست تبدیل میشوند و یا اینکه برای مدیران بهصورت ضربهگیر عمل میکنند که درهر صورت تضعیف حراست در چنین شرایطی دوچندان و طبیعی و اجتنابناپذیر است. لذا در چنین مواقعی وظایف حراستها و ادای وظایف ذاتی آنان که در بالا ذکر شد در برهه حساسی قرار میگیرد و اینجاست که پرداختن به وظیفه ذاتی حراستها میتواند جلو خیلی از تکرویها و خارج شدن سازمان از ریل خود گرفته شود و از طرفی خطرناکتر اینکه بهعنوان سپر و ضربهگیر مدیران نالایق وارد عمل شوند و در مقابل منتقدان جبههگیری نمایند و فضای سازمانی را به محیطی امنیتی و مخوف تبدیل نمایند و با احضار مخالفان و منتقدان محیط امنی را برای مدیران زیادهخواه و نالایق مهیا سازند.
بر این اساس اگر بخواهیم به آسیبشناسی حراستها در درون سازمان بپردازیم باید گفت متأسفانه یکی از مهمترین آفتهایی که حراستها در سازمان به آن دچار میشوند این است که اصل ادای تکلیف الهی را در نظر نگرفته و چون ممکن است انسانهایی معمولاً آینده طلب باشند و تمایل دارند همهکس را برای روز مبادا داشته باشند از کنار بی مدیریتی و ضعف مدیران با آرامی و سکوت عبور کرده و دوام و بقای خود را تضمین کنند.
پیامبر گرامی اسلام لعنت کردند به کسانی که منکر را میبینند و بیتفاوت هستند ولی متأسفانه بعضی از حراستهای دستگاههای اداری خلاف انضباط و ضوابط اداری با منکرات و ضعف مدیران برخورد نمیکنند.
گاهی مدیران نالایق برای مطیع کردن حراستها در سرپوش گذاشتن به تخلفات خود مطالبات حراستها همچون خودرو، اتاق مناسب، اضافهکاری و دیگر امکانات اداری بهنوعی آنان را به معامله سوق داده که انتظار میرود یک حراست توانمند با رفتار معقول و حسابشده جلوی افراط و تفریط و زیادهخواهی اینگونه مدیران را بگیرند و به چماق و حتی ضربهگیر چنین مدیرانی تبدیل نشوند.
بنابراین تبدیل حراستیها به محافظ شخصی مدیران ارشد بهنوعی عدول از وظایف ذاتی خود است و ناکارآمدی و ضعف حراست را به دنبال خواهد داشت و فلسفه وجودی حراستها بهشدت زیر سؤال خواهد رفت و درهای باز دفاتر حراست برای تکریم اربابرجوع به مکانی مخوف برای ارعاب و تهدید تغییر کارکرد خواهد داد و در پایان مطلب آیه دوازده سوره حجرات را یادآور میشوم.
یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا کَثیراً مِنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ وَ لا تَجَسَّسُوا وَ لا یَغْتَبْ بَعْضُکُمْ بعضاً أَ یُحِبُّ أَحَدُکُمْ أَنْ یَأْکُلَ لَحْمَ أَخیهِ مَیْتاً فَکَرِهْتُمُوهُ وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ رَحیم (سوره حجرات، آیه 12)
«اى آنان که ایمان آوردهاید دوریکنید از برخی پنداشت هایتان زیرا پارهاى از گمانها گناه است و تجسس نکنید (در کار مردم) و غیبت نکند برخى از شما برخى دیگر را آیا دوست دارید بخورید گوشت برادر مرده خود را پس کراهت دارید آن را و بترسید از (عقوبت) خدا که خدا بس توبه پذیر و مهربان است.»